طراحي اوليه سايت طراح وب! آيا اين عنوان واقعا يك حرفه و عنوان شغلي است يا فقط يك نام دهن‌پركن است؟ در پاسخ بايد بگويم كه طراحي وب فقط نامي جذاب نيست بلكه يادگيري آن مي‌تواند شما را به سمت حرفه‌اي هيجان‌انگيز و خارق‌العاده ببرد؛ به‌ويژه اگر عاشق حل مسئله باشيد و خلاقيت روش شما باشد.

اما شمايي كه در تازه در مسير طراحي سايت قدم گذاشته‌ايد يا هنوز قدمي برنداشته‌ايد ممكن است كمي گيج و سردرگم باشيد. شايد با خودتان فكر كنيد: اصول طراحي سايت چيست؟ طراحان وب چه مي‌كنند؟ شايد حتي بپرسيد: اصلاً طراحي وب چيست؟ (بله ما هم زماني در همين مرحله بوديم.)

اصول طراحي سايت

وقتي به اين نتيجه مي‌رسيد كه طراحي وب، حرفه‌ي مناسب شماست يا نه لازم است به سؤالات مهم‌تري جواب دهيد: واقعاً لازم چه چيزهايي را بدانيد؟ لازم است كد نويسي ياد بگيريد؟ چه ابزارهايي بايد داشته باشيد؟ آيا لازم است بدانيد مشتري‌ها را چطور بايد مديريت كرد؟

نگران نباشيد! شروع طراحي وب‌سايت از آنچه فكر مي‌كنيد ساده‌تر است. تنها كاري كه لازم است انجام دهيد اين است كه با اصول طراحي سايت آشنا شويد تا به‌زودي در مسير درست قرار بگيريد.

1- طراحي بصري ياد بگيريد

براي تبديل‌شدن به يك طراح وب لازم است دانش طراحي داشته باشيد؛ اما طراحي بصري با آنچه قبلا از طراحي بصري در ذهن داريد كمي متفاوت است.

در اين مورد اصول طراحي همان چيزي است كه ظاهر و روح سايت را تشكيل مي‌دهد. اين اصول شامل نسبت‌ها، تايپوگرافي، سيستم گريد (Grid) و تئوري رنگ‌ها است؛ به‌عبارت‌ديگر، طراحي بصري، شما را در خلق مودبوردها (moodboards)، نحوه استفاده از فونت‌هاي مناسب وب و پالت رنگي راهنمايي مي‌كند.

2- يو ايكس (UX) يا تجربه كاربري را بياموزيد

يو ايكس مخفف user experience يا تجربه كاربر است؛ به اين معني كه وقتي شخصي از يك وب‌سايت بازديد مي‌كند چه حسي (لذت، آرامش، نااميدي و غيره) به او دست مي‌دهد.

از همه مهم‌تر يو ايكس يعني نزديك كردن طراحي‌هايتان به ديدگاه كاربر؛ يعني چگونه مي‌توانيد يك وب‌سايت را طوري طراحي كنيد كه به كاربر همان چيزي را بدهد كه نياز دارد.

براي انجام اين كار لازم است در مورد كاربران خود تحقيق كنيد و پرسونا ايجاد كنيد (خلاصه مشخصات مخاطب هدف فرضي). سپس صفحات و نقشه سايت را تدوين مي‌كنيد. مسيري را كه كاربران در سايت شما پيش مي‌گيرند در جريان كاربري تعيين مي‌كنيد (مثلاً آيا هميشه مستقيماً براي رسيدن به شبكه‌هاي اجتماعي كليك مي‌كنند؟ يا اينكه فقط به دنبال اطلاعات تماس هستند؟).

3- با طراحي نرم‌افزار آشنا شويد

مثل هر استاد ديگري براي اينكه بتوانيد كارتان را انجام دهيد به ابزار مناسب نياز داريد. يكي از اصول طراحي سايت همين است كه در مورد استانداردهاي صنعت مدنظرتان اطلاعات داشته باشيد. اين كار هميشه مفيد و اغلب اوقات حياتي است.

اگرچه طراحي يك وب‌سايت را مي‌توان مستقيماً در مرورگر انجام داد اما ابزارهايي مثل فتوشاپ، ايلوستريتور و اسكچ از آن دسته ابزارهايي هستند كه تقريباً تمام طراحان براي قسمت‌هاي مهم كارشان مثل خلق موكاپ‌ها، عناصر وب (مثلاً لوگوها و تصاوير) و صدالبته تغيير و تقويت تصاوير از آن‌ها استفاده مي‌كنند. شما نيز بايد ياد بگيريد چگونه از آن‌ها استفاده كنيد.

4- اچ‌تي‌ام‌ال (HTML) ياد بگيريد

ممكن است فكر كنيد طراح سايت نيازي به يادگيري كد نويسي ندارد اما امروزه داشتن اين مهارت علاوه بر اصول طراحي سايت، جزو انتظارات كارفرماها براي اغلب شغل‌هاي طراحي است.

اچ‌تي‌ام‌ال عبارت اختصاريافته‌ي زبان نشانه‌گذاري ابرمتني (Hyper Text Markup Language) است كه يعني زبان كد نويسي كه از آن براي قرار دادن محتوا در صفحه‌ي وب استفاده مي‌شود و به آن صفحه ساختار مي‌دهد.

اين يعني نحوه‌ي تبديل كلمات به عناوين، پاراگراف، پانويس و همچنين نحوه‌ي قرار دادن محتواهايي مثل تصاوير، ويدئوها و گرافيك‌ها در وب‌سايت‌ها.

5- سي‌اس‌اس (CSS) ياد بگيريد

حالا نوبت به همكار و همراه اچ‌تي‌ام‌ال مي‌رسد كه همان سي‌اس‌اس يا برگه‌هاي پشت سرهم و مشبك (Cascading Style Sheets) است.

سي‌اس‌اس، كدهايي است كه به جستجوگرها مي‌گويد چگونه اچ‌تي‌ام‌ال را براي يك صفحه وب فرمت‌دهي كنند و به آن سبك بدهند؛ به‌عبارت‌ديگر چيزي است كه باعث مي‌شود تمام متن‌ها و ديگر محتواها خوب و زيبا به نظر برسند.

با سي‌اس‌اس مي‌توانيد رنگ‌ها را تنظيم كنيد، فونت‌ها را تغيير دهيد يا پس‌زمينه‌اي شگفت‌انگيز اضافه كنيد؛ حتي مي‌توانيد كارهاي ديگري را نيز انجام دهيد.

اينجا دقيقاً همان مرحله‌اي است كه مهارت طراحي شما مورداستفاده قرار مي‌گيرد و مي‌توانيد ردپاي خلاقانه خود را در هر سايتي كه خلق مي‌كنيد به‌جا بگذاريد.

6- حالا نوبت جاوا اسكريپت است

درحالي‌كه مي‌توانيد طراحي‌هايتان را تنها با استفاده از اچ‌تي‌ام‌ال و سي‌اس‌اس انجام دهيد اما اگر بتوانيد با جاوا اسكريپت هم كاركنيد در اين زمينه رقابتي يك‌قدم جلو هستيد.

جاوا اسكريپت به شما اجازه مي‌دهد مؤلفه‌هاي استاتيك سايت‌تان را تعاملي كنيد؛ مثلاً به وب‌سايت‌هايي كه وقتي وارد آن‌ها مي‌شويد ظاهر متفاوتي دارند و زيباتر از ديگر سايت‌ها به نظر مي‌رسند را نگاه كنيد؛ اسلايدرها، بلوك‌هاي متحرك، كاروسل‌ها و غيره با استفاده از اين زبان به وجود مي‌آيند.

7- مديريت زمان

صرف‌نظر از اينكه مي‌خواهيد طراحي سايت را براي آزادكاري (فري‌لنسينگ) ياد بگيريد يا براي كار در شركت لازم است هميشه روي زمان‌بندي و پروژه‌هاي خود كنترل داشته باشيد تا طراح سايت متمايزي شويد.

اين يعني آشنا شدن با اپليكيشن‌هاي بهره‌وري مثل فهرست وظايف، تقويم‌ها يا به‌ويژه اگر در سازماني بزرگ هستيد يادگيري كار با ابزارهاي ره‌گيري پروژه مثل ترلو (Trello) يا جيرا (JIRA).

صرف‌نظر از اينكه از چه ابزاري استفاده مي‌كنيد بايد بدانيد تسلط بر هنرِ اولويت‌بندي و ره‌گيري كارهايتان در دنياي شلوغ طراحي وب براي موفقيت (و سلامت رواني) شما ضروري است.

8- ارتباطات

در تعامل بودن و ارائه‌دادن ايده جزء اصول طراحي سايت است كه يك طراح وب بايد ياد بگيرد. بدون داشتن ارتباطات و آداب معاشرت عالي نمي‌توانيد از طراحي سايت درآمدي كسب كنيد.

لازم است مشتري‌هايتان را از روند انجام پروژه مطلع سازيد، همچنين ايده‌هايتان را براي انجام كار به آن‌ها بگوييد و خلاقيت‌هايتان را برايشان توضيح دهيد.

در مواقعي ممكن است شما را براي انجام ويرايش سايت يا نوشتن محتوا بخواهند؛ به‌ويژه اگر خودتان به‌تنهايي كار مي‌كنيد. پس به تقويت مهارت‌هاي نگارشي نيز بپردازيد. به اين شكل مي‌توانيد مطمئن شويد كه در هر موقعيتي توانايي بيان نظراتتان را خواهيد داشت.

9- با سئو/ بازاريابي ديجيتالي/ رسانه‌هاي اجتماعي آشنا شويد

ممكن است اين‌طور به نظر برسد كه مجموعه مهارت‌هاي سئو (بهينه‌سازي موتور جستجو)، بازاريابي ديجيتالي و رسانه‌هاي اجتماعي بيشتر مناسب فروشنده‌هاست تا اينكه از اصول طراحي وب‌سايت باشد.

اما از آنجايي‌كه امروزه بسياري از شركت‌ها محصولات خود را از طريق اينترنت به فروش مي‌رسانند و شما نيز نياز داريد استعدادهاي طراحي وب‌سايتتان را ثابت كنيد (زماني كه به دنبال شغل هستيد)، بايد آن‌ها را ياد بگيريد.

دانستن مقدمات هركدام و به ياد سپردن آنها براي سايت خودتان يا مشتري‌هايتان شما را در مسير طراحي وب‌سايت بسيار جلو مي‌اندازد.

10- مديريت كسب‌وكار/ مشتري را ياد بگيريد

دانستن ميزان درآمد به‌عنوان يك كارمند يا آزادكار كمك مي‌كند كه مطمئن شويد شركتتان سودآور است و مي‌تواند دوام بياورد.

لازم نيست مدرك مديريت كسب‌وكار (MBA) بگيريد اما بايد دركي حداقلي در مورد اهداف و مسائل مالي كارفرما يا كسب‌وكار خودتان داشته باشيد تا بتوانيد از آن براي هدايت مسير شغلي‌تان استفاده كنيد.

اگر هم به‌طور مستقيم براي مشتري‌ها كار طراحي وب انجام مي‌دهيد، بايد طرحي داشته باشيد تا مطمئن شويد جريان نقدي و نيازمندي‌هاي پروژه‌تان در بلندمدت و كوتاه‌مدت در سلامت كامل به سر مي‌برند و قابل‌قبول هستند.